بله شما درست فکر می‌کنید: کرونا واقعا باعث ریزش موهایتان شده است!

بنا بر گزارشات پزشکان، تعداد بیمارانی که از ریزش موی ناشی از استرس رنج می‌برند با افزایش چشمگیری روبرو شده است.

نوشته جسیکا شیفر  ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ (نیویورک تایمز)

با هر ماهی که از سال ۲۰۲۰ سپری شده بود، لکه طاسی روی سر خانم سامنتا هیل به نظر بزرگ و بزرگ‌تر شده بود، سامنتا این لکه مصیبت‌بار را نماد و حاصل داستان چهار سال اخیر زندگی طاقت فرسایش می‌دانست. پس از دست‌وپنجه نرم کردن با شوک از دست دادن پدرش، سامنتا عکاس فریلنسر ۲۹ ساله تازه داشت به زندگی عادی و روزمره خود بازمی‌گشت که همه‌گیری کرونا شروع شد و دوباره زندگی‌اش را بهم ریخت.

پس از دست دادن یکی از دوستانش در تابستان همان سال، موهای سر سامنتا از قبل هم نازک‌تر شد و همان موقع بود که سامنتا تصمیم گرفت پوشه‌ای مختص موهایش در تلفن همراهش ایجاد کند و آن را پر از تصاویر سلفی چهار سال اخیر خود کند.

سامنتا که ساکن یکی از محله‌های جوان‌پسند بروکلین است دلیل این کار را این‌گونه شرح می‌دهد:« داشتم سعی می‌کردم ببینم کجای مسیر را طی این چهار سال اشتباه رفتم که به این روز افتادم».

مشاهده شانه‌ها، برس‌ها و کفشور حمام که پر از تارهای مو است باعث شده تا معضل ریزش شدید مو طی ماه‌های اخیر بسیاری از مردم، به‌خصوص زنان را به دلهره بیندازد. به گفته شرکت علم داده Spate، آمار جستجوهای انجام‌شده مرتبط با ریزش مو طی ۱۲ ماه گذشته بالغ بر ۸ درصد افزایش یافته است، به‌گونه‌ای که در آمریکا این موضوع به‌طور میانگین ماهانه ۸۲۹,۰۰۰ بار توسط کاربران مورد جستجو قرار می‌گیرد.

به گفته کارشناسان، این پدیده تنها یک باور عمومی نیست، بلکه یکی دیگر از عوارض عذاب‌آور استرس شدید و التهاب ناشی از ابتلا به کووید-۱۹ است. ریزش موی موقت که در دنیای پزشکی از آن با نام تلوژن افلوویوم یاد می‌شود، ناشی از تب، بیماری و استرس شدید است که موهای بیشتری را نسبت به حالت عادی وارد فاز ریزش چرخه رشد مو در طول زندگی می‌کند.

اگرچه ریز مو در مردان بیشتر به سبب رایج بودن الگوهای طاسی مردانه حاصل شده است، اما تلوژن افلوویوم در بین زنان شایع‌تر است و اغلب پس از زایمان آن مشاهده می‌گردد.

دکتر ابیگیل کلاین، متخصص پوست در کالج پزشکی نیویورک که تحقیقاتی در مورد ریزش مو مرتبط با کرونا انجام داده است، می‌گوید:«هرگونه استرس شدید می‌تواند باعث ریزش مو شود، خواه استرس بدنی فرد و ناشی از بیماری باشد و خواه فشار و استرس عاطفی ناشی از مرگ یکی از عزیزان‌تان موجب آن گردیده باشد. گرچه تمامی افراد جامعه تاکنون به کووید-۱۹ مبتلا نشده‌اند اما همگی مردم دنیا در حال دست‌وپنجه نرم کردن با آن هستند.

مقابله همه‌جانبه و جامع با ریزش مو

برای افرادی که به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند، ریزش مو به یکی از علائم رایج روند بهبودی تبدیل شده که معمولاً سه تا چهار ماه پس از ابتلا به بیماری رخ می‌دهد، این عارضه ممکن است برخی اوقات در فاصله کمتری پس از ابتلا به کرونا مشاهده شود. به نقل از دکتر جری شاپیرو، یکی از متخصصین پوست بیمارستان NYU Langone Health نیویورک که در زمینه ریزش مو تخصص دارد، درحالی‌که سر یک انسان سالم معمولاً از ۹۰ درصد آناژن یا موهای در حال رشد و ۱۰ درصد تلوژن یا موی در حال استراحت تشکیل شده است، این نسبت می‌تواند پس از تجربه تب شدید یا بیماری‌های مشابه به آنفولانزا تا نسبت ۵۰-۵۰ نیز تغییر کند.

برای میستی گانت، یک مربی سلامتی ۳۵ ساله که ساکن یکی از محله‌های جنوب شرقی نیویورک است، این تغییر به‌سرعت اتفاق افتاد. پس از ابتلا به بیماری در ماه مارس، خانم گانت حین حمام کردن پس از دیدن دستان پر از موهای قرمزش متوجه شروع ریزش موهایش شد و تنها چند هفته از بهبودی‌اش گذشته بود که با کچلی در شقیقه‌هایش مواجه گردید.

خانم گانت گفت: « از دست دادن موهایم برای من بسیار سخت بود چرا که برای من خیلی مهم بودند – و بخشی از هویت من رو تشکیل داده بودند.» او در ادامه به این مسئله نیز اشاره کرد که قبل از نازک شدن موهایش، موهایش بیشتر از سایر صفاتش مورد ستایش دیگران قرار می‌گرفت.

خانم گانت که به سبب شغلش، مرتباً غرق مطالعه تحقیقات سلامت و بهداشت بود، به زودی خود را داخل انجمن‌های آنلاینی یافت که پر شده بودند از افرادی که پس از ابتلا به کووید-۱۹ تجربه مشابه ریزش مو را پشت سر گذارده بودند. پس از این‌که پزشکان حدس وی را مبنی بر رنج بردن از یک پاسخ التهابی ناشی از ابتلا به کرونا تائید کردند، خانم گانت جهت مقابله و درمان این عارضه دست به دامان راه‌حل‌های کلی زیادی شد.

اولین گام او جهت مقابله، یک رژیم غذایی ضدالتهابی بود که مصرف قند، گلوتن، لبنیات و الکل را قدغن می‌کرد و به‌جای آن‌ها میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ، ماهی‌های روغنی و چربی‌های سالم مانند آووکادو و آجیل را در برنامه غذایی جای می‌داد. او همچنین مصرف روزانه مکمل جدیدی متشکل از اُمگا ۳-۶-۹، زردچوبه با شنبلیله، روغن گل مغربی و دو قاشق غذاخوری آب آلوئه‌ورا را در برنامه قرار داد، ترکیبی که به اعتقاد وی ضدالتهاب و روان کننده پوست و مو است.

او همچنین شروع به ماساژ روزانه پوست سر خود با استفاده از تونیک پرایمر بامبل (Bumble) کرد که از روغن رزماری تشکیل شده است، طبق برخی مطالعات انجام‌شده، رزماری می‌تواند باعث تحریک رشد مو شود. خانم گانت همچنین دو روز در هفته، به مدت ۲۴ ساعت موهایش را به مخلوطی از روغن نارگیل و روغن رزماری خالص آغشته می‌کرد. اگرچه این راه‌حل سریع نبود، اما به نظر می‌رسد که نتیجه‌بخش بود: شقیقه‌های او اکنون پر از ریشه‌های موهای کوچک و نازک است.

خانم گانت در پایان گفت: «من سعی می‌کنم همه‌چیز را به روش طبیعی انجام دهم و به‌عنوان یک متخصص سلامتی، بر این امر آگاهم که همه‌چیز زمان می‌برد».

رویکردی با جدیت کمتر

اگرچه ماه‌ها طول می‌کشد تا تفاوت قابل‌توجهی در اثرگذاری این روش‌ها مشاهده شود، بسیاری از افراد توانسته‌اند با شیوه‌های دیگر نظیر تركیب چندین مكمل با یكدیگر، استفاده از شامپوهای ضخیم‌كننده مو و مدل موهای فریبنده به نتایج مشابهی در درمان ریزش مو دست یابند.

مارتینا سابادی، مشاور تجاری ۳۴ ساله که سابقه ابتلا به کووید-۱۹ نداشت، پس از این‌که شوهرش در اوایل همه‌گیری کرونا متوجه چند نقطه طاس در پشت سرش شد، شروع به آزمودن اثربخشی محصولاتی نظیر اسکراب‌های مختلف موی سر، سرم مویی از شرکت اُردینِری (Ordinary) و مصرف روزانه آب تخم کتان کرد که ادعا می‌شد باعث افزایش رشد مو می‌گردند. اما هیچ‌کدام از این روش‌ها نتیجه مثبتی در پی نداشتند تا اینکه مارتینا شروع به استفاده از شامپوی ضخیم‌کننده و حالت‌دهنده مو رویتالش (RevitaLash) و مصرف روزانه کپسول‌های مکمل نوترافول برای زنان کرد.

خانم سابادی گفت: بعد از گذشت نیم سال از این ترکیب، بالاخره مشکل مو را کنترل کردم.

همچنین به نظر می‌رسید مکمل‌های نوترافول توانسته بودند علاوه بر کمک به خانم سانابادی، به سامنتا هیل نیز که مصرف آن‌ها را در ماه ژوئیه شروع کرده بود، کمک کنند تا قطر نقطه طاسی کمتر و کمتر شود و موهای جدیدی در اطراف فرق سر وی شروع به رشد کنند و موهای سرش به حالت اولیه بازگردد. به گفته یورگوس تستیس، مدیر اجرایی و بنیان‌گذار این شرکت، سال ۲۰۲۰ سال بسیار پر رونقی برای شرکت نوترافول بود به‌طوری‌که درآمد شرکت نسبت به سال ۲۰۱۹ با رشد ۶۰ درصد همراه بود.

آقای تستیس اذعان داشت که ۸۰ درصد از فروش محصولات شرکت مربوط به دو محصول اصلی رشد و مقابله ریز با ریزش مو زنان بوده است. این محصولات حاوی ویتامین A، ویتامین D، روی و بیوتین هستند. اگرچه بسیاری از مردم از بیوتین به‌عنوان یکی از مکمل‌های رشد مو یاد می‌کنند، متخصصان پوست با اثربخشی آن در درمان ریزش مو یا افزایش رشد آن مخالف هستند.

دکتر شاپیرو در این رابطه می‌گوید: «با وجود این‌که محققان زمان زیادی برای اثبات آثار بیوتین بر مو داشته‌اند هیچ کس واقعاً نتوانسته در یک مطالعه تصادفی کنترل‌شده ثابت کند که بیوتین تأثیر مثبتی بر روی مو دارد».

اما از آنجا که امروزه سلامتی حرف اول را در جامعه می‌زند، شیمیایی نبودن و گیاهی بودن نوترافول آن را به یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های موجود در بازار تبدیل کرده است. نوترافول خود را به‌عنوان یک جایگزین “طبیعی و جامع” برای داروهای قدیمی مانند روگین یا ماینوکسیدیل که محلول‌هایی موضعی برای بهبود جریان خون و تحریک رشد مو هستند، معرفی می‌کند.

یکی دیگر از راه‌های درمانی، پلاسمای غنی از پلاکت است که به‌عنوان PRP شناخته می‌شود، که شامل تزریق خون خود بیمار به پوست سر برای تحریک رشد مو است. دکتر شاپیرو معتقد است PRP که هزینه آن در آمریکا مابین ۵۰۰تا ۱۸۰۰ دلار خواهد بود مناسب تمام افراد نیست و باید همراه با دیگر روش‌های درمانی، تنها برای زنان یا مردانی استفاده شود که از الگوهای طاسی ژنتیکی رنج می‌برند.

راه‌حلی سریع‌تر

اگر سه ماه انتظار برای اثربخشی مکمل یا شامپوی ضخیم‌کننده شما را به وجد نمی‌آورد، بهتر است مدل مویی را در نظر بگیرید که موهای شما سالم‌تر از آنچه که هست نشان می‌دهد. جاستین مرجان، آرایشگری معروف که مشتریانی نظیر کارداشیان‌ها و اشلی گراهام مدل معروف دارد، مدل موهای کوتاه با برش صاف را جهت خلق توهم ضخامت پیشنهاد می‌دهد.

خانم مرجان در ادامه توضیح داد: «بهتر است از مدل موهای بلند تا حد امکان دوری شود، چون باعث می‌شوند انتهای موها ضعیف و شکننده به نظر برسند». به پیشنهاد این آرایشگر، اگر ریزش موی شما بیشتر در خط فرق سر یا فرق‌ بغل موی شما مشهود است، می‌توانید از سایه چشم یا اسپری کانسیلرroot touch-up که با رنگ موی شما همخوانی دارد استفاده کنید تا عمق و ظاهری پرپشت به موهای سرتان دهید. یکی دیگر از روش‌های محبوب، استفاده از اکستنشن‌های متکی بر هدبند است که بدون آسیب‌رسانی به موی سر به‌آسانی بر روی سر قرار می‌گیرد یا از روی آن برداشته می‌شود.

اما مهم‌تر از همه برخورد ملایم و استراتژیک با موهای سر است. توصیه دیگر خانم مرجان برای مراقبت از مو، خشک کردن موهای شکننده با حوله‌های نرم میکروفیبر و استفاده از برس‌های تنگل تیزر (Tangle Teezer) برای جلوگیری از شکنندگی مو است. همچنین گفته می‌شود که خوابیدن روی روبالشی ابریشمی شکستگی مو را به حداقل می‌رساند. و درحالی‌که بسیاری از افراد زمانی که موهایشان سست و شل است به مدل موی دم‌اسبی متوسل می‌شوند، بهتراست از مدل موهای محکم این‌چنینی که قادرند باعث آسیب و ریزش بیشتر مو شوند، اجتناب شود.

چه چیزی قطعاً برای رشد مو مفید نیست؟ وحشت و استرس مداوم.

دکتر کلاین با اشاره بر اینکه شش ماه آرامش و نفس عمیق کشیدن تجویز بهتری برای درمان ریزش مو است، گفت: « دچار استرش و دلهره شدن تنها باعث بدتر شدن اوضاع و ریزش بیشتر مو خواهد شد. من به بیماران مبتلا به تلوژن افلوویوم اطمینان می‌دهم که موهایشان دوباره رشد خواهد کرد، اما این پروسه زمان‌بر خواهد بود».